Przetrenowanie jest dość często występującym problemem aktywnych osób, dającym objawy zarówno fizyczne, jak i psychologiczne. Jakie są przyczyny i symptomy przetrenowania? Jak się je diagnozuje? Jak można leczyć przetrenowanie? Odpowiadamy na te i inne pytania!
Z tekstu dowiesz się:
- czym jest przetrenowanie i jakie są jego przyczyny,
- jak może objawiać się przetrenowanie,
- jak przebiega diagnostyka przetrenowania,
- jak można leczyć przetrenowanie.
Przetrenowanie można rozumieć jako obniżenie zdolności wysiłkowych osoby aktywnej fizycznie, będące efektem zbyt intensywnego, niedopasowanego do możliwości organizmu wysiłku. Może ono występować zarówno u zawodowych sportowców, jak i osób zajmujących się sportem amatorsko.
Przetrenowanie – przyczyny
U osób aktywnych fizycznie wystąpić może przetrenowanie mięśni, stawów, a nawet przetrenowanie układu nerwowego. Do jego głównych przyczyn zalicza się:
- zbyt intensywne treningi,
- zbyt częste treningi,
- brak odpowiedniej regeneracji po wysiłku fizycznym,
- treningi niedopasowane do możliwości organizmu,
- nieodpowiednia dieta.
Przetrenowanie – objawy
Objawy przetrenowania mogą mieć zarówno charakter biochemiczny, fizyczny, immunologiczny, jak i psychologiczny.
- Biochemiczne objawy przetrenowania – obniżone stężenie hemoglobiny, wzrost aktywności kinazy kreatynowej, obniżone poziomy glikogenu w wątrobie i mięśniach, wzrost stężenia mocznika, spadek stężenia składników mineralnych we krwi.
- Fizyczne objawy przetrenowania – bóle mięśni i stawów, bóle okolicy lędźwiowo-krzyżowej, złamania przeciążeniowe, zapalenia ścięgien, zaburzenia apetytu, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, gorsza wydolność, sprawność i motoryka.
- Immunologiczne objawy przetrenowania – zaburzenia procesów gojenia, zwiększona podatność na alergie, opryszczki i infekcje górnych dróg oddechowych, powiększenie węzłów chłonnych.
- Psychologiczne objawy przetrenowania – apatia, rezygnacja, spadek koncentracji, problemy z przyswajaniem informacji, obniżona samoocena, zwiększona pobudliwość, lęk przed rywalizacją.
Diagnostyka przetrenowania – morfologia, badania hormonalne, testy wydolnościowe
Skutki przetrenowania mogą być bardzo poważne dla całego organizmu – występowania wyżej wymienionych objawów nie można więc lekceważyć! Diagnostyka przetrenowania może się co prawda okazać dość skomplikowanym procesem, obejmującym wykonanie wielu badań i testów, ale to konieczność. Może ona obejmować:
- badania laboratoryjne krwi i moczu – takie jak morfologia, OB, badanie ogólne moczu, badania hormonalne (stężenia kortykotropiny, lutropiny, somatotropiny),
- badania czynnościowe – takie jak pomiar tętna w trakcie i po wysiłku fizycznym, pobór tlenu, EKG, próba wysiłkowa,
- testy wydolnościowe – ujawniające m.in. niezdolność podtrzymywania intensywnego wysiłku,
- testy psychologiczne – obejmujące np. kwestionariusz Profile of Mood State, służące do badania samopoczucia dzieci i dorosłych.
Przetrenowanie – leczenie
Przetrenowanie leczy się przede wszystkim odpoczynkiem – w zależności od zaawansowania problemu oraz indywidualnego stanu pacjenta konieczne może być ograniczenie częstotliwości i natężenia treningów, a czasami nawet całkowita przerwa od aktywności. W tym czasie trzeba zwrócić szczególną uwagę na regenerację organizmu – odpoczywać, relaksować się, porządnie się wysypiać. Wskazane są różnego rodzaju fizjoterapeutyczne zabiegi regeneracyjne: masaże, kinezyterapia, krioterapia, hydroterapia itp.
Przetrenowanie w większości przypadków łączy się z różnego rodzaju niedoborami mineralno-witaminowymi. Zadbać należy więc o prawidłową dietę, uwzględniającą zapotrzebowanie na wszystkie witaminy, kwasy omega-3 i omega-6, a także składniki mineralne, np. cynk, magnez, selen czy żelazo. W razie potrzeby włączona może zostać odpowiednia suplementacja.
Źródła:
https://docplayer.pl/11233749-Zmeczenie-i-przetrenowanie-a-uklad-nerwowy.html
http://www.ptms.org.pl/file/e433f2b8-9d5e-4E5a-8798-349b1c435425.html
